Khi đưa ra lựa chọn du học Nhật, bạn sẽ gặp phải câu hỏi: “ Mình nên bắt đầu từ đâu?”. Việc nắm bắt các con đường du học không chỉ giúp bạn tiết kiệm chi phí, thời gian mà còn đảm bảo cho bản thân có lựa chọn phù hợp nhất. Trong bài viết này mình xin giới thiệu đến các con đường du học Nhật Bản.

1. Ba con đường du học Nhật Bản

Có ba con đường để trở thành sinh viên trường Đại học, Cao đẳng, Chuyên môn (senmon) tại Nhật Bản. Đó là

• Học tiếng Nhật tại trường Nhật ngữ tại Nhật Bản và đăng ký thi vào trường Đại học Chuyên môn sau khi kết thúc khoá học
• Đến Nhật dự thi vào các trường Đại học, Chuyên môn, nếu đỗ sẽ nhập học
• Nộp hồ sơ thi vào trường khi còn ở Việt Nam và đến Nhật sau khi có giấy cho phép nhập học
  Mình sẽ phân tích ba con đường kể trên ở các phần tiếp theo. Bạn cũng cần lưu ý rằng còn con đường thứ tư là thông qua học bổng toàn phần (xem bài viết 13 học bổng toàn phần Nhật Bản để hiểu rõ hơn). Tuy nhiên bài viết lần này mình chỉ muốn đề cập đến những cách phổ biến nhất đối với tất cả các bạn học sinh, đồng thời bài viết này cũng không hướng đến các bạn dự định học cao học (Thạc sỹ, Tiến sĩ) tại Nhật, một nội dung mà mình sẽ xin phép chia sẻ trong các bài viết tiếp theo.

2. Con đường thứ nhất: học tiếng Nhật tại trường tiếng và thi vào trường Đại học, Senmon

Đây là con đường phổ biến nhất đối với nhiều du học sinh Việt Nam. Thông qua một trung tâm du học hoặc tự tìm hiểu, bạn đăng ký vào một trường Nhật ngữ (trường tiếng) ở Nhật. Bạn sẽ đến Nhật sau khi nhận được giấy cho phép nhập học của trường tiếng và xin được visa. Kết thúc khóa học tiếng Nhật, bạn tham gia dự thi vào trường Đại học, Cao đẳng, Senmon của Nhật. Ngoài tiếng Nhật, nhiều trường tiếng còn cung cấp khóa học môn Tự nhiên/Xã hội giúp bạn đạt điểm cao trong kì thi EJU (kỳ thi Du học Nhật Bản) hoặc kỳ thi tuyển sinh của các trường Đại học, Senmon.

Ưu điểm của con đường này:

• Không yêu cầu trình độ tiếng Nhật cao từ ban đầu. Bạn có thời gian 6 tháng ~ 2 năm để nâng cao trình độ tiếng Nhật tại trường tiếng
• Trong thời gian tại trường tiếng, bạn có trải nghiệm và làm quen với cuộc sống và văn hóa Nhật Bản
• Thời gian tại trường tiếng cũng giúp bạn tìm ra ngành nghề phù hợp với mình nếu bạn chưa quyết định được ngành học khi dự định đi du học
• Khi đến Nhật, bạn sẽ hiểu hơn về hệ thống giáo dục Nhật, kết nối được với nhiều Sempai du học sinh người, có thêm nhiều thông tin về du học Nhật hơn so với khi ở trong nước

Nhược điểm của con đường này:

• Thời gian và chi phí du học sẽ tăng lên do ngoài thời gian học tại trường Đại học, Cao đẳng, Senmon bạn còn có khoảng thời gian tại trường tiếng
• Thời gian học tại trường tiếng tối đa là 2 năm, nên trong 2 năm này nếu không đỗ được trường đại học hay Senmon, bạn sẽ phải về nước
• Đối với các bạn đã có năng lực tiếng Nhật và xác định được ngành học, khoảng thời gian tại trường tiếng có thấy gây nhàm chán cho bạn

Con đường này phù hợp với những bạn:

• Chưa học tiếng Nhật hoặc trình độ tiếng Nhật còn chưa cao
• Chưa xác định được ngành nghề, và con đường du học phía trước. Muốn có thêm thời gian để trải nghiệm và tìm hiểu
• Muốn trải nghiệm thêm về Nhật Bản trước khi trở thành sinh viên

3. Con đường đến Nhật dự thi và sẽ du học nếu đỗ

Hiện nay nhiều các trường Đại học Nhật tiếp nhận du học sinh đều sẽ nhận hồ sơ dự thi của du học sinh qua bưu điện quốc tế hoặc qua web. Bởi vậy ở con đường này, bạn đăng ký thi khi ở Việt Nam và đến Nhật để dự thi kỳ thi tuyển sinh của trường. Kết thúc kỳ thi bạn trở về nước và đợi kết quả thi. Nếu đỗ, bạn sẽ sang Nhật và bắt đầu hành trình du học của mình.

Ưu điểm của con đường này:

• Tiết kiệm thời gian và chi phí du học: Bạn đến Nhật và bắt đầu luôn hành trình sinh viên tại các trường Đại học, Senmon
• Nếu trong thời gian tạm trú tại Nhật mà có thể hoàn thành xong việc dự thi, có kết quả đỗ và hoàn tất thủ tục nhập học, thì bạn có thể ở lại Nhật luôn với tư cách du học sinh mà không cần quay về nước
• Dù bạn có đỗ kỳ thi tuyển sinh vào trường hay không thì việc đến Nhật, trực tiếp trải nghiệm với cuộc sống tại Nhật sẽ giúp bạn có thêm động lực du học

Nhược điểm của con đường này:

• Con đường này yêu cầu bạn có năng lực tiếng Nhật tốt (hoặc tiếng Anh) để có thể tham gia kì thi tuyển sinh của trường
• Mặc dù có nhiều trường tiếp nhận hồ sơ dự thi qua bưu điện quốc tế hoặc qua web, nhưng vẫn còn nhiều trường, đặc biệt là các trường senmon không có hình thức tiếp nhận này. Bởi vậy mà lựa chọn trường so với con đường đầu tiên sẽ ít hơn
• Thông tin ít hơn: số lượng học sinh theo con đường này còn ít, do vậy thông tin về chúng cũng ít
• Bạn sẽ tốn chi phí và thời gian để gửi hồ sơ, xin visa đến Nhật

Con đường này phù hợp với những bạn:

• Đã có năng lực tiếng và các môn khoa học tốt, có nhiều cơ hội đỗ vào các trường Đại học, Senmon
• Muốn đến Nhật một lần trước khi bắt đầu hành trình du học tại Nhật

4. Con đường dự thi vào trường khi còn ở Việt Nam và đến Nhật sau khi đỗ

Đây là con đường phổ biến với nhiều bạn chuyên tiếng Nhật ở cấp ba hoặc dự định du học Nhật bằng tiếng Anh. Ở con đường này, bạn nộp hồ sơ ứng tuyển vào trường khi còn ở Việt Nam. Sau khi nhận kết quả đỗ, bạn sẽ chuẩn bị hồ sơ nhập học và bắt đầu quá trình du học của mình.
Đặc điểm của các trường, chương trình bạn có thể đi theo con đường này là:

• Xét tuyển sinh qua kết quả kỳ thi EJU: Kỳ thi EJU được tổ chức hằng năm ở Việt Nam. Do vậy bạn có thể dùng kết quả EJU này và ứng tuyển vào trường
• Trường tổ chức tuyển sinh ở Việt Nam: một số trường tổ chức kỳ thi tuyển sinh tại Việt Nam, các học sinh tham gia ứng tuyển ngay tại nước mình
• Trường có chương trình học bằng tiếng Anh: Các chương trình tiếng Anh, đặc biệt là các chuyên ngành Xã hội, của các trường Đại học đều thường chỉ yêu cầu bạn nộp hồ sơ và tham gia vòng phỏng vấn. Bởi vậy bạn sẽ không cần đến Nhật để dự thi

Ưu điểm của con đường này:

• Là con đường tiết kiệm chi phí và thời gian nhất trong ba con đường
• Khi đến Nhật bạn có thể bắt đầu luôn quá trình học chuyên môn của mình

Nhược điểm của con đường này:

• Lựa chọn sẽ hạn hẹp. Vì số trường tiếp nhận du học sinh theo con đường này còn ít. Bạn có tham khảo danh sách các trường cho phép bạn tham gia dự thi ứng tuyển tại Việt Nam (渡日前入学許可あり) tại link
• Cần có năng lực ngoại ngữ (tiếng Nhật hoặc tiếng Anh) tốt
• Sau khi sang Nhật, có nhiều thêm thông tin, bạn có thể nhận thấy ngôi trường mình theo học không đúng như kỳ vọng của mình

Con đường này phù hợp với những bạn:

• Dự định du học Nhật bằng tiếng Anh
• Muốn tiết kiệm chi phí du học
• Đã có cho mình lựa chọn về ngành nghề cũng như chuẩn bị sẵn sàng về ngoại ngữ và kiến thức để có thể thi đỗ vào trường

Trên đây là tóm tắt của mình về các con đường du học. Mỗi con đường luôn có những ưu điểm, nhược điểm của riêng mình. Vậy nên bạn hãy cân nhắc để đưa ra lựa chọn tốt nhất cho hành trình du học Nhật của mình.